Met de Wandelkaart van het Amsterdams 4 en 5 mei comité (link) kan je op 4 en 5 mei en verder iedere dag van het jaar de monumenten bezoeken. Die herinneren aan volwassenen en kinderen die tijdens de Tweede wereldoorlog door oorlogsgeweld om het leven kwamen: Joden, Roma en Sinti, homoseksuelen, gehandicapten, verzetsstrijders, burgers en soldaten.
Die wandelkaart voor Noord bevat slordigheden
Het gaat op de wandelkaart om 18 monumenten in Noord, maar helaas zijn er per ongeluk enkele monumenten niet in de lijst opgenomen (19, 20 en 21). Er staat ook een monument in dat niets met WO2 te maken heeft (7). Verder zijn er enkele monumenten opgenomen die niet (goed) vanaf de openbare weg te zien zijn (4 en 8) en er één van de monumenten niet meer op de oorspronkelijke plaats te zien (12), die plaquette van DWV wordt in het Museum Amsterdam-Noord bewaard.
Onderaan dit bericht tonen we van de monumenten de globale ligging, een foto en een korte omschrijving. Daar worden ook de ontbrekende monumenten 19, 20 en 21 genoemd .
Sinds 2018 liggen in de Van der Pekbuurt 11 putdeksels met daarop de namen van de slachtoffers van de geallieerde bombardementen in juli 1943. Amerikaanse, Engelse en Franse vliegers probeerden toen de Fokkerfabriek in Noord te raken. Vrijwel alle bommen troffen burgerdoelen. De elf putdeksels vertellen samen het verhaal van die bombardementen en herinneren ons aan de 206 burgerslachtoffers die toen vielen. Stadsdeel Noord liet het monument maken ter gelegenheid van de 75-jarige herdenking van die bombardementen. Kunstenares Hester Oerlemans ontwierp de putdeksels. Dit jaar wordt op 17 juli een 12e putdeksel onthuld bij de hoek Meeuwenlaan / Fazantenweg. Daar werden toen 29 gedood door een voltreffer op de praktijk van huisarts van Haga.
Twee putdeksel krijgen in mei/juni 2021 op de locatie waar ze nu liggen een betere plaats: een plaats waar ze minder vervuild en beschadigd raken. Het betreft de putdeksels op het Mosveld en de Ranonkelkade.
3. Tuindorp Oostzaan Aldebaranplein / Meteorensingel, monument
4. A-lab (voormalig Shell), Badhuisweg 3, gedenk-raam
5. Nieuwe Noorder, Draka monument
7. Gedenk-raam slachtoffers St.Ritakerk in de voormalige pastorie
10. Fazantenweg 14,16 en Kievitstraat tussen 21a en 21b (rechts)
11. IJplein, monument Hollandia-Kattenburg
12. Voorheen Hisgenpad, nu Museum Amsterdam-Noord, plaquette DWV
13. Kamperfoelieweg / Azaleastraat, monument ‘Phoenix’
14. G. Wagenaarbrug, Kraaienplein
16. Purmerweg, bezinningsmonument Nieuwendam
18. Zuideinde 443, hoek Jacob Honigstraat, voorheen Oostzaan, plaquette.
20. Jan Vlietmanbrug, kruising Bosplaat / Baanakkerspad
Het graf van verzetsstrijders Frits Israël (1904-1944) en Adri van Waert (1915-1942) is op de Nieuwe Noorder nog aanwezig. Het wordt niet tot de oorlogsmonumenten gerekend omdat het een particulier graf is.Op 15 augustus 1944 werd verzetsstrijder Frits Israel in de Distelvoorstraat 24 in Amsterdam- Noord vermoord door de rechterhand van NSB-er en directeur van de Nederlandse bank Rost van Tonningen. Samen met zijn zoon Arnold Israel (1932) en durfal Frits Neijts (1928) gaat Pieter-Bas van Wiechen op zoek naar het hoe en waarom van deze geschiedenis. Dit verhaal is eerder verteld tijdens Open Joodse Huizen – Huizen van Verzet in Amsterdam.
De zoon en het hulpje van de verzetsstrijder is een podcast van het Joods Cultureel Kwartier en het Amsterdams 4 en 5 mei Comité.
Beluister de podcast op Spotify, art19.com of op de website van 4 en 5 mei Amsterdam.