Kleine monumentjes tussen de straattegels
Struikelstenen zijn kleine monumentjes voor wie geen graf hebben. In 1995 plaatste de Duitse kunstenaar Gunther Demnig het eerste ‘struikelsteentje’ voor de deur van een woonhuis. Zo’n steentje draagt de naam van iemand die daar woonde en door de nazi’s is vermoord. Het was het laatste adres toen die persoon voor deportatie naar een concentratiekamp werd gearresteerd. Het gaat om joden, Roma en Sinti, politieke gevangenen, homoseksuelen en Jehovah’s getuigen.
Kijk video over deportatie van joden
Aangevraagd door nabestaanden
Er zijn sinds 1995 heel veel steentjes gelegd. Nabestaanden kunnen zulke steentjes aanvragen. Bij het plaatsen ervan is er altijd een kleine plechtigheid. 
Bij het plaatsen van de steentjes van de joodse familie Gobes bij Havikslaan 23 heeft een rabbijn kaddisj gezegd: een gebed dat vaak bij begrafenissen wordt gezegd. De naam van de dode wordt in dat gebed niet genoemd, alleen de naam van God wordt geprezen.
Witte steentjes bij het monumentje
De struikelsteentjes in de Havikslaan werden aangevraagd door de kleinkinderen van Joseph Gobes. Ze hebben bij de plaatsing van de struikelstenen witte steentjes bij de namen gelegd. Wie een joods graf bezoekt, legt daar een steentje bij. Geen bloemen.
Project struikelstenen in Noord
Verschillende personen en stichtingen in Noord hebben de handen ineen geslagen. Met steun van Stadsdeel Noord willen ze proberen in Noord veel meer struikelstenen te plaatsen. Dat kost veel onderzoek, voorbereiding en tijd, maar ook veel geld.
Informatie is in te winnen bij Historisch Centrum Amsterdam Noord hcan@xs4all.nl
In de website joodsmonument.nl (KLIK AAN) is er een pagina over vader Joseph Gobes (geboren 1885). Je vindt dan foto’s en verhalen en het adres van hem en van zijn familie.
Die gegevens zijn openbaar: iedereen mag ze bekijken.