Scherm­afbeelding Om

Putdeksel Kraaienplein: dichtbij het politiebureau Adelaarsweg

Ritakerk

Belangrijk: de slachtoffers waarvan de namen op dit putdeksel staan zijn alfabetisch gekozen. Die keuze staat los van de plek waar zij door een bominslag dodelijk werden geraakt.

Bonnenvervalser door bom gedood?
Op 17 juli 1943 viel een bom op politiebureau Adelaarsweg in Amsterdam-Noord. Het stond niet aan de Adelaarsweg, maar bij de ingang van het Volewijckspark, dichter bij het Noordhollands kanaal.
Drie politieagenten en twee arrestanten werden gedood. Een van die arrestanten was Jan Berkelaar (1910-1943). Hij zat daar al een paar dagen in een cel. Jan raakte door de ontploffing zwaargewond en overleed kort daarna in het Binnen Gasthuis in de stad. Zijn vrouw Catharina Haring, 30 jaar oud, was zwanger van hun derde kind.

Jarenlang werd gedacht dat Jan een vervalser van bonnen was, want daarom was hij gearresteerd. Maar zo was het niet.

Scherm­afbeelding Om

Arrestant was verzetsstrijder
Timmerman Jan Berkelaar was 33 jaar oud toen hij in Vinkeveen gearresteerd werd door agent Koeman. Die nam hem mee naar Amsterdam en zo kwam Jan terecht in een cel van bureau Adelaarsweg. Wat de agenten niet wisten was dat Jan de bonnen bij zich had voor joodse onderduikers. Hij was actief in de ondergrondse in Vinkeveen, in een groep die geleid werd door zijn broer Henk.

Naam Jan Berkelaar eindelijk gezuiverd
Na de oorlog probeerde Henk de naam van zijn broer te zuiveren. Maar het lukte niet. Jan Berkelaar werd lange tijd niet opgenomen in de Erelijst van namen van hen die voor het vaderland zijn gevallen. Maar nu staat de naam van Jan daar wél in.
Hoe dat gelukt is? Vrijwilligers Jan Rouwenhorst en Marjolein Stappers vonden het bewijs dat Jan geen bonnenvervalser was. Daarom is de naam van Jan Berkelaar in 2020 opgenomen in de Erelijst voor de gevallenen.
Zijn kinderen hebben daarvan nu een schriftelijk bewijs.

Op de foto van de drie omgekomen agenten:
Dirk Tigchelaar (Almenum 1894); Roelof Lunshof (Hoogeveen 1888) Gerrit Egbert Sempel (Zwolle 1892).
En arrestant J. Berkelaar (1910 Vinkeveen).
Van arrestant H.F. de Jong (Vinkeveen 1913) hebben we geen foto.