WAT VIND JE IN EEN WONINGBOEK?
Je leert het best te werken met de woningboeken als je bijvoorbeeld eerst dat van je eigen woning opzoekt. Als je die bladzijde of een willekeurige andere goed bekeken hebt, begrijp je beter wat in dit bericht over de woningboeken wordt verteld. Ze zijn alfabetisch geordend op straatnaam. De meeste woningen van Disteldorp staan in woningboek D21. De woningen van de Distelweg staan in woningboek D19. Als de link niet opent, moet je het zwarte icoontje in de adresbalk aanklikken (het middelste van de drie links naast https://). Het kan zijn dat je daarvoor eerst Adobe Flash moet installeren op je computer.
Bevolkingsregisters
In de bevolkingsregisters van Amsterdam werden per adres alle bewoners ingeschreven. Eens in de zoveel tijd stapte men over op een nieuw systeem met nieuwe registers, vandaar dat er meerdere series bestaan.
Er zijn al indexen gemaakt op de series
Bevolkingsregisters 1851-1853,
Bevolkingsregisters 1853-1863 (gemaakt door deelnemers aan het VeleHanden-project Amsterdamse Bevolkingsregisters 1853-1863) en
Bevolkingsregisters 1874-1893 (gemaakt door de deelnemers aan het VeleHanden-project Amsterdamse Bevolkingsregisters 1874-1893).
Ook de registers van de in 1921 Geannexeerde gemeenten zijn door VeleHanden-deelnemers ingevoerd in het project Buitenlui: Geannexeerde Gemeenten Amsterdam.
Nog niet alle woningboeken zijn door stadsdeel Amsterdam gedigitaliseerd. Die boeken kun je dan aanvragen in de studiezaal van gebouw De Bazel in de Vijzelstraat. Maar in augustus en september 2019 kon je geen boeken aanvragen in verband met de verhuizing van de meeste archiefstukken naar een nieuw depot in Noord. Gelukkig zijn de boeken D19 en D21 wel gedigitaliseerd en hun je die thuis raadplegen en bladen downloaden.
Woningboeken
Het Bevolkingsregister 1897 – 1922 van Amsterdam is ingedeeld in woningboeken (link), waarin de straatnamen alfabetisch geordend zijn. Voor Distelstraat moet je dus bij de D kijken. Als je D21/31 ziet staan achter een naam, dan moet je kijken in het woonboek D21 kijken op blad 31. De nummering kan de huisnummers niet volgen, want de meeste huizen bevatten meer dan één woning.
De woningboeken betreffen de jaren 1897-1922. Wil je ook weten wie er na 1921 in een bepaalde woning woonden, dan moet je naar de indexen en daarbinnen naar de woningkaarten 1894-1984. Voor eerdere gegevens moet je naar de bevolkingsregisters die ook gedigitaliseerd zijn en waarin je op naam kan zoeken (zie hierboven).
Distelkade 3
In het woningboek staat links de buurtindeling met een letter of twee letters. WW staat voor Noord
Daarna volgen Straatnaam en huisnummer.
Rechts worden Deel en Blad genoemd, in dit geval van de namen met een D deel 21, blad 36. Want je zoekt bij D21?/36 op het bladnummer.
De foto van de Distelkade is in 1954 gemaakt.
In dit geval staat er in de kop van het blad nog een notitie. Langs de Grasweg stonden vanaf 1918 houten barakken die als noodwoningen fungeerden. Stonden er ook zulke ‘Graswegwoningen’ langs de Distelkade? Ze zijn verderop in boek D21 opgenomen, maar werden hier al genoemd: misschien omdat Distelkade 3A zich ongeveer tegenover Distelkade 3 zou bevinden(?).
De foto laat de barakken langs de Grasweg zien.
De kolommen van de woningboeken
1 en 2 = Huisnummer en etage e.d.
3 = Achternaam hoofd van het gezin: Rijnbout
4 = geboortejaar: niet 1886, maar 86
5 = voornamen: Johannes Pieter
6-11 = gezinssamenstelling. In elke kolom link het aantal mannelijke personen, rechts dat van de vrouwelijke personen. De woningopzichteres kwam elke week de huur ophalen. Als er wijzigingen in het aantal personen kwam, dan werd dat in een volgende kolom genoteerd. In dit geval is er in de tweede kolom 1 vrouwelijk persoon minder.
12= Eerst datum aankomst in de woning: 23-09-18, dan waarvandaan: K41/185,dus bij de K deel 41, blad 185
13 = Datum vertrek uit de woning, weer met datum en dan de plek waarheen. Hiet staat folio 108, dat betekent blad 108 van het deel D21 waar je al in kijkt.
14 = Bij weduwen en gescheiden vrouwen die in de woning blijven wonen, staat hier hun familienaam en geboortejaar:
1 (behorend bij gezin 1), de familienaam van die vrouw, Echtgt (= echtgenote), en haar geboortejaar, 99
15 e.v. Hier worden de inwonenden met een eigen gezinskaart vermeld.
In de kolommen 14 e.v. worden inwonenden vermeld.
Maar als er familieleden inwonen, dan wordt de gezinsnaam met het aantal personen onder de familienaam van het hoofd genoemd.
Bij bij nr.1 Johannes Pieter Rijnbout (die doorgestreept is na zijn vertrek) de inwonende weduwe van Jan van Althuis (geb. Elderbout).
Er werkten veel verschillende ambtenaren met de boeken en die hadden soms hun eigen manier van noteren. Zij vertrekken beiden naar fol. 108 (van dit boek D21)
Bij nr, 2 Jan Dirk Kas (geb. 1876) wordt geen vertrekdatum of adres genoemd in kolom 13. Dat betekent dat hij er nog woonde toen in 1922 de woningkaarten de woningboeken vervingen.
woningkaarten 1894-1984.
Op Distelkade 3 vind je in de woningkaarten 2 kaarten, één handgeschreven (de oudste), de andere getypt.
Jan Dirk Kas moet daarop als eerste zijn ingeschreven en dat klopt. Maar ook hier ontbreekt een vertrekdatum.
Dat klopt ook, want op de tweede kaart wordt hij weer als eerste genoemd. Hij overleed op 19-03-1954 op de leeftijd van 78 jaar en had dus 33 jaar op Distelkade 3 gewoond.
Als je meer van Kas wil weten, dan moet je hem opzoeken in de gezinskaarten.
Het werken daarmee wordt ook op deze site uitgelegd, zie op deze site Zoeken in gezinskaarten