Screenshot

Ca. 1921. Getekende strip over de St.Ritakerk

In de herfst van 2024 kregen we een kartonnen rol aangeboden. Opengemaakt kwam daaruit een linnen rol tevoorschijn: een stripverhaal over het ontstaan en de bouw van de St.Ritakerk, waarin nu het BUNK-hotel gevestigd is. De strip eindigt met een oproep tot doneren: door samen geld bijeen te brengen kan ook de pastoor een dak boven het hoofd krijgen. Een verhaal van ongeveer 100 jaar geleden. Haast onvoorstelbaar in de tijd van sociale media dat je zo’n oproep op die manier deed in die tijd: zonder telefoon, radio of televisie. Hoe de strip gefunctioneerd heeft, weten we niet. Maar de kerk is er gekomen.

Wie weet daarover meer te vertellen? Hieronder het hele verhaal van de strip.

Screenshot

Noord bestond nog niet. Er was op de Volewijck vanaf ca. 1400 alleen het Galgeveld waar in Amsterdam terechtgestelde misdadigers als afschrikking werden opgehangen.

Screenshot

Wie zich niet aan de 10 geboden hield groeide op voor galg en rad. Het Galgenveld liet zien wat er dan van kwam.
Noord bestond rond 1900 nog niet en de Volewijck was alleen bij het Tolhuis en de Willemsluizen bebouwd.

Screenshot

De Buiksloterham (drooggelegd in 1851) was een groot landbouwgebied met langs de Laanweg wat boerderijen en huizen van arbeiders. Maar toen er vanaf 1898 door particulieren een stadse straat werd gebouwd, kwam er behoefte aan een katholieke kerk.

Screenshot

De bouw van het houten kerkje duurde vier maanden. De kerk werd naar Sint Rita genoemd, een Italiaanse heilige die in de 14e eeuw leefde.Zelfs in guren wintertijd bloeien lenterozen op St. Rita’s gebed.”

Screenshot

De houten hulpkerk St. Rita (onder de hoede van de St. Augustinuskerk in Nieuwendam) werd in 1906 ingewijd. Er waren 300 zitplaatsen (latere bronnen spreken van 200). Op het ruime terrein werden ook een schooltje en een parochiehuis gebouwd.

Screenshot

Op de foto zie je een bijeenkomst achter de hulpkerk. Het beeld van St.Rita  wordt rondgedragen. Op straat waren processies verboden, maar deze processie werd op eigen grond georganiseerd.

Screenshot

Vanaf 1911 werden er door katholieke woningcorporaties zoals Het Oosten en Schaepman woningen gebouwd rond het Spreeuwenpark en in de Vogelbuurt. De meeste woningen kwamen na 1920 klaar. Dat gaf drukte in het kleine gebouw dat ’s zomers erg warm was. Met kerst was de kerk overvol.

Screenshot

In augustus 1917 werd er ingebroken in de hulpkerk St. Rita, waarbij het Tabernakel, de kostbare sierkast waarin de hostie bewaard wordt, werd geschonden. Om verdere heiligschennis te voorkomen meldden zich zeker 80 mannen voor de nachtelijke ‘Altaarwacht’. Ook andere kerken werden als gevolg van een golf van inbraken door parochieleden bewaakt.

Screenshot

De etagewoningen aan de Laanweg stonden op de poldergrond. Voor de Volkshuisvesting werd de Buiksloterham met 1,5 m zand opgespoten. Vanaf ca 1918 werden daarop de nieuw huizen van de Van der Pekbuurt gebouwd. Aan de andere kant van het kanaal verrees de Vogelbuurt.

Screenshot

Met 200 zitplaatsen werd de hulpkerk veel te klein. Gelovigen moesten uitwijken naar de stad.

Screenshot

Pastoor Kok riep in 1919 gelovigen op geld te doneren voor een nieuwe kerk. De hulpkerk bood – nu met 200 zitplaatsen – veel te weinig ruimte aan 2000 parochianen, waaronder ook de bewoners van noodwoningen (Obelt, Disteldorp en Vogeldorp) en woonwagens. In het het Bisdom werd in kerken gecollecteerd voor de nieuwe kerk.

Screenshot

In november 1921 stelde de gemeente 15.250 m2 grond ter beschikking aan het Hagedoornplein om daar de nieuwe kerk, een pastorie, een klooster en twee of drie scholen te bouwen en een onderwijzerswoning. Op 23 mei 1921 werd de eerste steen gelegd.

Screenshot

werdBij een hevige storm in november 1921 werd de houten boogoverkapping versplinterd.

Screenshot

Op 15 juni 1922 werd de kerk ingewijd.

Screenshot
Screenshot

De oorspronkelijke voorgevel van de St.Ritakerk in 1922.

EE E F E A E E AE A A Verkleind