LEES
Kleine monumentjes voor wie geen graf hebben
In 1995 plaatste de Duitse kunstenaar Gunther Demnig het eerste ‘struikelsteentje’ voor de deur van een woonhuis. Zo’n steentje draagt de naam van iemand die daar woonde en door de nazi’s is vermoord. Op dat adres woonde die persoon toen voor deportatie naar een concentratiekamp.
Het gaat om joden, Roma en Sinti, politieke gevangenen, homoseksuelen en Jehovah’s getuigen.
Kijk video over deportatie van joden
Aangevraagd door nabestaanden
Er zijn daarna heel veel steentjes gelegd. Nabestaanden kunnen zulke steentjes aanvragen.
Bij het plaatsen ervan is er altijd een kleine plechtigheid. Bij het plaatsen van de steentjes van de joodse familie Gobes bij Havikslaan 23 heeft een rabbijn kaddisj gezegd: een gebed dat vaak bij begrafenissen wordt gezegd. De naam van de dode wordt in dat gebed niet genoemd, alleen de naam van God wordt geprezen.
Witte steentjes bij het monumentje
De struikelsteentjes in de Havikslaan werden aangevraagd door de kleinkinderen. Ze hebben witte steentjes bij de namen gelegd. Wie een joods graf bezoekt, legt daar een steentje bij. Geen bloemen.
DOE
Je ziet in website joodsmonument.nl (KLIK AAN) de pagina over vader Joseph Gobes (geboren 1885). Je vindt dan foto’s en verhalen en het adres van hem en van zijn familie.
Die gegevens zijn openbaar: iedereen mag ze zien.
MAAK
Maak samen een presentatie van deze familie.
EXTRA: LEES EN GEEF ANTWOORD
Heb je DIT gelezen over de kinderen die bij Maurits en Betje woonden?
Wat is er toen volgens jou gebeurd?
Hoe overleefden de kinderen de oorlog?